Η πολλαπλή σκλήρυνση ως ανοσοεπαγόμενη διαταραχή του κεντρικού νευρικού συστήματος (ΚΝΣ), απαιτεί ανοσοκατασταλτική ή ανοσορυθμιστική φαρμακευτική αγωγή [5].
Τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νόσων κατέταξαν τους ασθενείς που λαμβάνουν ανοσοθεραπεία καθώς και αυτούς με υποκείμενα νοσήματα στις ομάδες πιθανώς αυξημένου κινδύνου για λοίμωξη από COVID-19 [5]. H Διεθνής Ομοσπονδία για την πολλαπλή σκλήρυνση εξέδωσε παγκόσμιες συστάσεις στις κοινότητες της πολλαπλής σκλήρυνσης σχετικά με τα μέτρα πρόληψης της λοίμωξης από τον COVID-19 και τις εν δυνάμει επιπλοκές από την εφαρμογή νοσοτροποποιητικών θεραπειών [5]. Οι ασθενείς που λαμβάνουν συγκεκριμένες νοσοτροποποιητικές θεραπείες πιθανώς να διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο ιογενών και άλλων αναπνευστικών λοιμώξεων καθώς και να είναι πιο ευάλωτοι στις επιπλοκές αυτών [5]. Επιπρόσθετα, συγκεκριμένες νοσοτροποποιητικές αγωγές ενδεχομένως να έχουν επίδραση στον μελλοντικό εμβολιασμό έναντι του νέου κορωνοϊούSARS-CoV-2 [5].
Σύμφωνα με τις πρόσφατα αναθεωρημένες συστάσεις της Διεθνούς Ομοσπονδίας για την πολλαπλή σκλήρυνση (Οκτώβριος 2020), ασθενείς που λαμβάνουν συγκεκριμένη κατηγορία νοσοτροποποιητικών θεραπειών ανήκουν στην ομάδα υψηλού κινδύνου για πιο σοβαρή εκδήλωση νόσου από COVID-19 [6]. Κι αυτό γιατί αρκετές από τις εν λόγω θεραπείες έχουν ως τρόπο δράσης την καταστολή ή την πρόκληση μεταβολών στο ανοσοποιητικό σύστημα.
Σύμφωνα με τις παραπάνω συστάσεις, ασθενείς με πολλαπλή σκλήρυνση υπό νοσοτροποποιητική αγωγή συστήνεται να συνεχίσουν την αγωγή εν μέσω της πανδημίας εκτός κι αν τους προταθεί η διακοπή από τον θεράποντα κλινικό ιατρό [6]. Σε περίπτωση εμφάνισης συμπτωμάτων λοίμωξης από SARS-CoV-2 ή σε θετικό εργαστηριακό έλεγχο, οι ασθενείς οφείλουν να συζητήσουν το θεραπευτικό πλάνο με τον θεράποντα ιατρό ή τον επαγγελματία υγείας που γνωρίζει καλά τον ασθενή και το περιστατικό [6].H απόφαση για συνέχιση, διακοπή ή αλλαγή της θεραπείας θα εξαρτηθεί λαμβάνοντας υπόψη παράγοντες όπως, τη διάρκεια και τη μορφή της νόσου, τους κινδύνους και τα οφέλη από μια διαφορετική νοσοτροποιητική αγωγή, συνυπάρχοντα νοσήματα, παράγοντες κινδύνου (παχυσαρκία, προχωρημένη ηλικία, μαύρη φυλή) και τον κίνδυνο έκθεσης στον ιό εξαιτίας του τόπου κατοικίας ή της επαγγελματικής δραστηριότητας του ασθενή[6].

Το παρόν κείμενο έχει βασιστεί στη διεθνή βιβλιογραφία. Η επιλογή της νοσοτροποποιητικής αγωγής σε κάθε περίπτωση γίνεται από το θεράποντα Νευρολόγο.

Ιντερφερόνη-β και COVID-19
Οξική γλατιραμέρη και COVID-19

Τεριφλουνομίδη και COVID-19
Φουμαρικός Διμεθυλεστέρας και COVID-19
Τροποποιητές S1-P (fingolimod, siponimod) και COVID-19

Natalizumab και COVID-19
Alemtuzumab και COVID-19
Cladribine και COVID-19
Anti-CD20 και COVID-19

 

 

Βιβλιογραφία

5. Multiple Sclerosis Disease‑Modifying Therapy and the COVID‑19 Pandemic: Implications on the Risk of Infection and Future Vaccination, C. Zheng et al.,CNS Drugs. 2020 Sep;34(9):879-896, doi: 10.1007/s40263-020-00756-y
6. Global COVID-19 advice for people with MS, MS International Federation